| Zagadnienia na egazmin |
| b) wykonuje te prawa wyłącznie w celu przygotowania odsprzedaży całości lub części przedsiębiorstwa, jego majątku lub tych akcji albo udziałów; 3) polegającej na czasowym nabyciu lub objęciu przez przedsiębiorcę akcji lub udziałów w celu zabezpieczenia wierzytelności, pod warunkiem że nie będzie on wykonywał praw z tych akcji lub udziałów, z wyłączeniem prawa do ich sprzedaży; 4) następującej w toku postępowania upadłościowego, z wyłączeniem przypadków, gdy zamierzający przejąć kontrolę jest konkurentem albo należy do grupy kapitałowej, do której należą konkurenci przedsiębiorcy przejmowanego; 5) przedsiębiorców należących do tej samej grupy kapitałowej. 20. Decyzje Prezesa UOKiK w sprawie koncentracji 1. decyzje pozytywne 2. decyzje negatywne Decyzje pozytywne: przez wyraża zgodę jeżeli nie nastąpi istotne ograniczenie konkurencji w szczególności poprzez powstanie lub umocnienie pozycji dominującej na rynku. Pozycja dominująca – jest to domniemanie, że jeżeli przedsiębiorca posiada udział większy niż 40% to domniemywa się, że ma pozycję dominującą. Decyzje negatywne - prezes nie wyraża zgody jeżeli nastąpi istotne ograniczenie konkurencji w szczególności poprzez powstanie lub umocnienie pozycji dominującej na rynku. Decyzja warunkowa pozytywna – Warunki oddolne przedsiębiorca sam wskazuje (proponuje) do czego się zobowiązuje. Warunki odgórne – przez wskazuje warunki zobowiązujące dla przedsiębiorcy. Decyzja – pomimo iż nastąpi istotne ograniczenie konkurencji na rynku prezes wyraża zgodę, jeżeli będzie to miało pozytywny wpływ na gospodarkę narodową np. koncentracja polskiego cukru, węgla kamiennego, kable Ożarów 21. Porozumienia ograniczające konkurencję 1. Zakazane są porozumienia, których celem lub skutkiem jest wyeliminowanie, ograniczenie lub naruszenie w inny sposób konkurencji na rynku właściwym, polegające w szczególności na: 1) ustalaniu, bezpośrednio lub pośrednio, cen i innych warunków zakupu lub sprzedaży towarów; 2) ograniczaniu lub kontrolowaniu produkcji lub zbytu oraz postępu technicznego lub inwestycji; 3) podziale rynków zbytu lub zakupu; 4) stosowaniu w podobnych umowach z osobami trzecimi uciążliwych lub niejednolitych warunków umów, stwarzających tym osobom zróżnicowane warunki konkurencji; 5) uzależnianiu zawarcia umowy od przyjęcia lub spełnienia przez drugą stronę innego świadczenia, nie mającego rzeczowego ani zwyczajowego związku z przedmiotem umowy; 6) ograniczaniu dostępu do rynku lub eliminowaniu z rynku przedsiębiorców nieobjętych porozumieniem; 7) uzgadnianiu przez przedsiębiorców przystępujących do przetargu lub przez tych przedsiębiorców i przedsiębiorcę będącego organizatorem przetargu warunków składanych ofert, w szczególności zakresu prac lub ceny. 2. Porozumienia, o których mowa w ust. 1, są w całości lub w odpowiedniej części nieważne, z zastrzeżeniem art. 7 i 8. 22. Wyłączenia bagatelne i grupowe Wyłączenia bagatelne Zakazu nie stosuje się do porozumień zawieranych między: 1) konkurentami, których łączny udział w rynku w roku kalendarzowym poprzedzającym zawarcie porozumienia nie przekracza 5%; 2) przedsiębiorcami, którzy nie są konkurentami, jeżeli udział w rynku posiadany przez któregokolwiek z nich w roku kalendarzowym poprzedzającym zawarcie porozumienia nie przekracza 10%. Wyjątki grupowe Przykłady rozporządzeń zawierających wyłączenia grupowe w Polsce są podobne jak w EU 1) FRANCHISING 2) Co do specjalizacji (np. w rzeczach) 3) Co do umów bankowych 4) Co do badań naukowych 5) Co do ubezpieczeń Następują wtedy gdy występują przesłanki pozytywne a brak jest negatywnych Pozytywne przesłanki - polepszenie produkcji, dystrybucji, postępu technicznego, gospodarczego, - zapewnienie konsumentowi odpowiedniej części korzyści Negatywne przesłanki - gdy nie doszło do ograniczeń, które nie są niezbędne do osiągnięcia celu - gdy nie dochodzi do wyeliminowania konkurencji 23. Procedura postępowania przed Prezesem UOKiK Postępowanie przed prezesem Urzędu jest postępowaniem administracyjnym szczególnym inaczej hybrydowym. 1. I etap postępowanie wyjaśniające (tylko z urzędu) 2. II etap postępowanie antymonopolowe , które dzielimy na: - ogólne - w sprawach praktyk ograniczających konkurencję - postępowanie w sprawach porozumień koncentracyjnych (może być z urzędu i na wniosek) Postępowanie wyjaśniające trwa max 30 dni, wyjątkowo w sprawach szczególnie skomplikowanych max 60 dni 1. prowadzi się, gdy następuje badanie się rynku, bada się jego struktury, stopień koncentracji, inne badanie wyjaśniające, 2. wstępne ustalenie czy istniał obowiązek zgłoszenia zamiaru koncentracji 3. wstępne ustalenie czy nastąpiło naruszenie przepisów ustawy (trwa max do 5 m-cy, koncentracyjne max 2 m-ce) Przedawnienie - 1 rok od końca roku do dnia zaistnienia zdarzenia (jeśli jest cykl zdarzeń to od każdego po kolei), Przedawnienie przy koncentracjach – 5 lat od końca roku w którym zaistniała sytuacja. 24. Amicis curia - przyjaciel sądu. Zasada ta polega na tym, że każdy ma prawo do złożenia na piśmie z własnej inicjatywy lub na prośbę prezesa wyjaśnień dotyczących istotnych okoliczności spraw. 25. Postępowanie antydumpingowe w UE 26. Rodzaje, formy zasady procedury pomocy publicznej Ustawa określa zasady postępowania w sprawach dotyczących pomocy państwa spełniającej przesłanki określone w art. 87 ust. 1 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, zwanej dalej "pomocą publiczną", w tym: 1) postępowanie w sprawie przygotowania do notyfikacji projektów programów pomocowych, projektów pomocy indywidualnej oraz projektów pomocy indywidualnej na restrukturyzację; 2) zasady współpracy Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, zwanego dalej "Prezesem Urzędu", z podmiotami opracowującymi programy pomocowe, podmiotami udzielającymi pomocy, podmiotami ubiegającymi się o pomoc oraz beneficjentami pomocy, w zakresie pomocy publicznej; 3) zasady reprezentowania Rzeczypospolitej Polskiej przed Trybunałem Sprawiedliwości i Sądem Pierwszej Instancji w sprawach z zakresu pomocy publicznej; 4) zasady i tryb zwrotu pomocy publicznej; 5) zasady monitorowania pomocy publicznej. Zasady dopuszczalności udzielania pomocy publicznej określają przepisy art. 36, art. 73 oraz art. 86-89 i art. 296 Traktatu WE. Pomocy Publicznej - należy przez to rozumieć wsparcie dla podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą spełniające wszystkie przesłanki określone w art. 87 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, Pomocy de minimis – należy przez to rozumieć pomoc przyznawaną podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą, spełniającą przesłanki, o których mowa w art. 2 rozporządzenia Komisji (WE) 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu do pomocy de minimis (Dz. Urz. WE L 379 z 28.12.2006, str. 5), . Rodzaje pomocy publicznej Pomoc publiczna może być kierowana w odniesieniu do regionów państwa, sektorów gospodarki oraz kategorii przedsiębiorców, w zależności od przeznaczenia, wyróżnia się jej podstawowe rodzaje : pomoc regionalną, sektorową i horyzontalną. Pomoc regionalna przeznaczona jest na wyrównywanie poziomu gospodarczego regionów państw członkowskich, udzielana jest na nowe inwestycje, tworzenie miejsc pracy związanych z tymi inwestycjami oraz nowo utworzonym małym przedsiębiorstwom. Pomoc sektorowa jest udzielana sektorom gospodarki, które napotykają trudności gospodarcze, pomoc ta ma charakter ochronny (restrukturyzacja lub utrzymanie sektora poprzez ograniczenie przyrostu produkcji) oraz charakter stymulujący wzrost produkcji (gdy sektor nie może poradzić sobie w oparciu o własne środki z rosnącym popytem na produkty). Pomoc horyzontalna kierowana jest do przedsiębiorców bez względu na sektor gospodarki oraz region i udzielana jest w szczególności na badania i rozwój, innowacje, ochronę środowiska, szkolenia, zatrudnienie, na rozwój małych i średnich przedsiębiorstw, na restrukturyzację, na wspieranie kultury i zachowanie dziedzictwa kulturowego inne. Pomoc w ramach wyłączeń grupowych, obejmująca niektóre rodzaje pomocy horyzontalnej Przedsiębiorcom znajdującym się w trudnej sytuacji ekonomicznej udzielana jest pomoc na ratowanie w celu przywrócenia płynności finansowej lub na restrukturyzację, nastawiona na przywrócenie przedsiębiorcy długoterminowej rentowności w rozsądnym przedziale czasu. Program pomocowy jest aktem normatywnym, na podstawie którego można dokonać wypłat pomocy indywidualnej na rzecz generalnie i abstrakcyjnie określonych przedsiębiorstw. Oznacza to, iż przyznanie pomocy przedsiębiorcy uzależnione jest od spełnienia warunków dopuszczalności pomocy zawartych w programie pomocowym. Pomoc indywidualna jest to pomoc, która nie jest przyznawana na podstawie programu pomocowego oraz pomoc udzielana na podstawie programu pomocowego, ale podlegająca obowiązkowi notyfikacji do Komisji Europejskiej. 1.Czyn nieuczciwej konkurencji- def. a) w postaci klauzuli generalnej b) w postaci kazuistycznej Art. 3- Czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zabrani lub narusza interesów innego przedsiębiorcy lub klienta. Np. ściąganie programów komputerowych. 2.Jak określa się dobre obyczaje? związane z danym zawodem; wolne zawody, mające spisane w kodeksie etyki; regulaminy. Normy moralne i zwyczajowe stosowane w działalności gospodarczej. Zachowanie przedsiębiorców w działalności gospodarczej, zorientowane na rzetelne i niezafałszowane współzawodnictwo jakością, ceną i innymi pożądanymi przez klientów cechami oferowanych towarów i usług. Dobre obyczaje zawarte są w Kodeksach Etyki dla danego zawodu. 3.Tajemnica przedsiębiorstwa. Dotyczy największej grupy osób. Są to informacje: -powszechnie nieznane ( na danym rynku właściwym) -z zakresu techniki, technologii, organizacji i inne mające wartość gospodarczą (organizacyjna- zarządzanie czasu pracy, inne- lista najlepszych, bądź najbogatszych klientów, marże, upusty, wyprzedaże) -objęte klauzulą poufności ( najlepiej, gdy jest ujęta w piśmie) Art. 11. Przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności. 4.Czyny utrudniające wejście na rynek. Art. 15. Czynem nieuczciwej konkurencji jest utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku, w szczególności przez: 1) sprzedaż towarów lub usług poniżej kosztów ich wytworzenia lub świadczenia albo ich odprzedaż poniżej kosztów zakupu w celu eliminacji innych przedsiębiorców; 2) nakłanianie osób trzecich do odmowy sprzedaży innym przedsiębiorcom albo niedokonywania zakupu towarów lub usług od innych przedsiębiorców; 3) rzeczowo nieuzasadnione, zróżnicowane traktowanie niektórych klientów; 4) pobieranie innych niż marża handlowa opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży; 5) działanie mające na celu wymuszenie na klientach wyboru jako kontrahenta określonego przedsiębiorcy lub stwarzanie warunków umożliwiających podmiotom trzecim wymuszanie zakupu towaru lub usługi u określonego przedsiębiorcy 5.Nieuczciwa reklama- pojęcie i definicje zbliżone 1)Public relations- tworzenie pozytywnego wizerunku 2) Propaganda- szerzenie idei 6. Czyny nieuczciwej reklamy. 1) reklama sprzeczna z prawem (reklama alkoholu, gier komputerowych) 2) reklama sprzeczna z dobrymi obyczajami 3) reklama uchybiająca godność człowieka 4) reklama wprowadzająca w błąd 5) reklama odwołująca się do uczuć klientów, wywoływana lekiem 6) reklama wywołująca łatwowierność dzieci 7) reklama naruszająca prywatność 7. Gdzie ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji odnosi się do dobrych obyczajów? Art. 13.1. Czynem nieuczciwej konkurencji jest naśladowanie gotowego produktu, polegające na tym, że za pomocą technicznych środków reprodukcji jest kopiowana zewnętrzna postać produktu, jeżeli może wprowadzić klientów w błąd co do tożsamości producenta lub produktu. Art. 13.2. Nie stanowi czynu nieuczciwej konkurencji naśladowanie cech funkcjonalnych produktu, w szczególności budowy, konstrukcji i formy zapewniającej jego użyteczność. Jeżeli naśladowanie cech funkcjonalnych gotowego produktu wymaga uwzględnienia jego charakterystycznej formy, co może wprowadzić klientów w błąd co do tożsamości producenta lub produktu, naśladowca jest zobowiązany odpowiednio oznaczyć produkt. Art.16.1. Czynem nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy jest w szczególności: 1) reklama sprzeczna z przepisami prawa, dobrymi obyczajami lub uchybiająca godności człowieka; 2) reklama wprowadzająca klienta w błąd i mogąca przez to wpłynąć na jego decyzję co do nabycia towaru lub usługi; 3) reklama odwołująca się do uczuć klientów przez wywoływanie lęku, wykorzystywanie przesądów lub łatwowierności dzieci; 4) wypowiedź, która, zachęcając do nabywania towarów lub usług, sprawia wrażenie neutralnej informacji; 5) reklama, która stanowi istotną ingerencję w sferę prywatności, w szczególności przez uciążliwe dla klientów nagabywanie w miejscach publicznych, przesyłanie na koszt klienta niezamówionych towarów lub nadużywanie technicznych środków przekazu informacji. Art.16.3. . Reklama umożliwiająca bezpośrednio lub pośrednio rozpoznanie konkurenta albo towarów lub usług oferowanych przez konkurenta, zwana dalej "reklamą porównawczą", stanowi czyn nieuczciwej konkurencji, jeżeli jest sprzeczna z dobrymi obyczajami. Reklama porównawcza nie jest sprzeczna z dobrymi obyczajami, jeżeli łącznie spełnia następujące przesłanki: 1) nie jest reklamą wprowadzającą w błąd, o której mowa w ust. 1 pkt 2; 2) w sposób rzetelny i dający się zweryfikować na podstawie obiektywnych kryteriów porównuje towary lub usługi zaspokajające te same potrzeby lub przeznaczone do tego samego celu; 3) w sposób obiektywny porównuje jedną lub kilka istotnych, charakterystycznych, sprawdzalnych i typowych cech tych towarów i usług, do których może należeć także cena; 4) nie powoduje na rynku pomyłek w rozróżnieniu między reklamującym a jego konkurentem, ani między ich towarami albo usługami, znakami towarowymi, oznaczeniami przedsiębiorstwa lub innymi oznaczeniami odróżniającymi; 5) nie dyskredytuje towarów, usług, działalności, znaków towarowych, oznaczeń przedsiębiorstwa lub innych oznaczeń odróżniających, a także okoliczności dotyczących konkurenta; 6) w odniesieniu do towarów z geograficznym oznaczeniem regionalnym odnosi się zawsze do towarów z takim samym oznaczeniem; 7) nie wykorzystuje w nieuczciwy sposób renomy znaku towarowego, oznaczenia przedsiębiorstwa lub innego oznaczenia odróżniającego konkurenta ani też geograficznego oznaczenia regionalnego produktów konkurencyjnych; nie przedstawia towaru lub usługi jako imitacji czy naśladownictwa towaru lub usługi opatrzonych chronionym znakiem towarowym albo innym oznaczeniem odróżniającym. 8.Reklama porównawcza. Reklama umożliwiająca bezpośrednio lub pośrednio rozpoznanie konkurenta albo towarów lub usług oferowanych przez konkurenta, zwana dalej "reklamą porównawczą", stanowi czyn nieuczciwej konkurencji, jeżeli jest sprzeczna z dobrymi obyczajami. Przykłady: - reklama której nie da się zweryfikować, - porównuje nieobiektywnie - nadużywa kogoś znak towarowy 9.Kto odpowiada za nieuczciwa reklamę? - przedsiębiorca, który zlecił reklamę, - agencje, - inny przedsiębiorca, 10.Podział prawa konkurencji 1)Prawi antymonopolowe- ( zawarte w ustawie z dn. 15.12.2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów) 2)Prawo zwalczania nieuczciwej konkurencji- ( ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji) 3)Prawo równości konkurowania- ( prawo pomocy społecznej, prawo Zamówień publicznych) 4)Prawo ograniczania konkurencji- ( ustawa o prawie ograniczania konkurencji 1997 r. ) 5)Prawo zakazów konkurencji- ( prawo spółek handlowych, prawo przedsiębiorstw handlowych) 11.Przedstaw genezę prawa antymonopolowego. Prawo antymonopolowe powstało w 1987r. Ustawa o przeciwdziałaniu praktykom monopolowym w gospodarce narodowej. Ustawa jednak nie spełniła roli w socjalizmie, było prowadzone tylko 6 spraw. W 1989 skończył się socjalizm i powstała druga ustawa z 1990 r. O przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym, która obejmuje wszelkie podmioty gospodarcze. Ważniejsze nowelizacje: 1995r.-demonopolizacja-rozbijające monopole/rozb. duże firmy natomiast były ułatwione niektóre koncentracje ponieważ np. sfera bankowości była bardzo rozdrobniona dlatego część banków się połączyła żeby móc konkurować na rynku unijnym. 2000 r. 15 grudnia powstała Ustawa o ochronie konkurencji i konsumenta. Dz. U.122 poz.1319 obowiązywała do 2007r.kiedy to powstała nowa ustawa z Dz.U.50 poz. 331.\ Zakres podmiotowy: -wszyscy przedsiębiorcy na terenie RP oraz wszyscy inni których skutek działania nastąpi na terenie RP -osoby fizyczne, które posiadają kontrole nad innymi, szczególnym przedsiębiorcą (art.4 np.prawo do aukcji dotyczące przedsiębiorstwa-ma kontrole i ponosi konsekwencje -ma charakter exstraterytorialny np. Karter –export do USA i podzielą się rynkiem zbytu żeby nie konkurować 12. Wyjaśnij pojęcia; Kartel – 2 lub więcej przedsiębiorców wspólnie ustala określone strategie działalności gospodarczej i w ten sposób ogranicza konkurencję (np. wspólnie ustalają ceny, rynki zbytu), Syndykat - to kartel plus wspólny organ do wspólnej obsługi przedsiębiorstwa, które realizuje zadania dla zrzeszonych w kartelu (np. wspólny transport dla Hurtowni) Trust – to kartel plus wspólny zarząd dla wszystkich przedsiębiorców (jest szkodliwy) Konsurcjum- (wspólnota majątkowa)- spółka zawierana przez kilku przedsiębiorców dla zwiększenia kapitału w celu zrealizowania konkretnych planów finansowych lub handlowych. Porozumienie może dotyczyć wspólnego zarządzania jedynie częścią zasobów przedsiębiorstw. Holding- struktura organizacyjna składająca się z większej liczby jednostek gospodarczych, które tworzą jednolity organizm ekonomiczny, podporządkowany centralnemu ośrodkowi dyspozycyjnemu, gdyż jedna z jednostek tej struktury bezpośrednio lub pośrednio kontroluje pozostałe. Koncern- zjednoczenie przedsiębiorstw dokonywane albo przez zakup akcji lub udziałów albo w drodze fuzji. Konglomerat- łączenie przedsiębiorstw o różnym profilu i technologii produkcji. 13.Wyjaśnij pojęcia koncentracji. Koncentracja przedsiębiorców, to według ustawy nie tylko połączenie sił, poprzez fuzję lub utworzenie wspólnie nowego przedsiębiorstwa, lecz także nabycie określonej ilości akcji lub udziałów innego przedsiębiorcy, objęcie określonej funkcji przez tę osobę u dwóch przedsiębiorców itd. Zgodnie z ustawą, obowiązek dokonania zgłoszenia dotyczy zamiaru: • połączenia dwóch lub więcej samodzielnych przedsiębiorców, • przejęcia poprzez nabycie lub objęcie akcji, innych papierów wartościowych, udziałów, całości lub części majątku lub w jakikolwiek inny sposób bezpośredniej lub pośredniej kontroli nad całym albo częścią jednego lub więcej przedsiębiorców przez jednego lub więcej przedsiębiorców, • utworzenia przez przedsiębiorców wspólnego przedsiębiorcy, • objęcia lub nabycia akcji lub udziałów innego przedsiębiorcy, powodującego uzyskanie co najmniej 25% głosów na walnym zgromadzeniu lub zgromadzeniu wspólników, • objęcia przez tę samą osobę funkcji członka organu zarządzającego albo organu kontrolnego u konkurujących ze sobą przedsiębiorców 14.Wyłączenia warunkowe i bezwarunkowe. Art.2 Wyłączenia Warunkowe- (obowiązuje pełna forma), ustawa nie narusza praw z prawa własności intelektualnej i przemysłowej, ale dotyczyć będzie: Art.3. Wyłączenia Bezwarunkowe- nie stosuje się do ograniczeń dopuszczających na podstawie odrębnych ustaw: -prawo energetyczne - prawo transportowe ( transport kolejowy) - fundusze inwestycyjne, emerytalne, -media elektroniczne, telekomunikacyjne, - związki zawodowe ( w USA) - obrót giełdowy papierów wartościowych, 15. Wyjaśnij pojęcia - pozycja dominująca, konkurent, rynek właściwy Rynek właściwy- to rynek towarów które ze względu na ich przeznaczenie, cenę oraz właściwości, w tym jakoś sa uznawane przez ich nabywców za substytuty oraz są oferowane na obszarze na którym, ze względu na ich rodzaj i właściwości, preferencje konsumentów, znaczące różnice cen i koszty transportu panują zbliżone warunki konkurencji. Pozycja dominująca- to pozycja przedsiębiorcy, która umożliwia mu zapobieganie skutecznej konkurencji na rynku właściwym przez stworzenie mu możliwości działania w znacznym zakresie niezależnie od konkurentów, kontrahentów oraz konsumentów; domniemywa się, ze przedsiębiorca ma pozycje dominująca, jeżeli jego udział w rynku przekracza 40 % |