| Literatura i zagadnienia. |
| odp. na pyt. 2 Klasyfikacja Titmusa. Autor wyróżnił trzy modele polityki społecznej; model marginalny (rezydualny) – „polityka społeczna może wkroczyć jedynie wtedy, gdy zawodzi zaspokajanie potrzeb w oparciu o rynek prywatny lub rodzinę, ale tylko pod postacią rozwiązań doraźnych; model motywacyjny (służebny, wydajnościowy) – polityka socjalna traktowana jest jako dodatek do gospodarki „pełniący wobec niej rolę służebną”; model instytucjonalno – redystrybucyjny – polityka społeczna jest integralną instytucję w ramach danego społeczeństwa, gwarantuje powszechny dostęp do świadczeń i usług w oparciu kryterium potrzeb. Klasyfikacja Furnissa i Tiltona: państwo pozytywne: polityka społeczna ma chronić właściciela kapitału przed trudnościami związanymi z grą sił rynkowych i przed żądaniami redystrybucji dochodów; państwo bezpieczeństwa socjalnego: celem polityki społecznej jest zagwarantowanie minimalnego dochodu wszystkim obywatelom; państwo dobrobytu społecznego: celem polityki społecznej jest wyrównanie warunków życiowych wszystkich obywateli. Klasyfikacja Esping – Andersena (zaproponowała zmianę określenie „modele” na „reżimy”): reżim liberalny: są to państwa, w których dominują świadczenia o charakterze opieki społecznej, które przysługują obywatelom o niskich dochodach; reżim konserwatywno – korporacyjny: są to państwa, w których dominuje dążenie do zachowania różnic w statusie społecznym; reżim socjaldemokratyczny: są to państwa, w których powszechne i bezwarunkowe prawa socjalne zostały także przekazane klasom średnim Lata 1945-1989 wiążą się z realizacją państwowego modelu patentalizmu, którego istotą było rozdawnictwo i przedmiotowe kształtowanie człowieka. Państwo wiedziało lepiej co jest potrzebne każdemu obywatelowi w Polsce. Od 1989 roku zaczyna być w Polsce realizowany inny model Polityki Społecznej określany przez J. Auleytenera jako rynkowy model opiekuńczości dostosowawczej, na który składa się wpisanie w nową Konstytucję prawa socjalnego oraz kilkanaście ustaw społecznych i ratyfikowana częściowo w 1997 roku Europejska Karta Społeczna Rady Europy – powstałą już w 1961 roku. Współcześnie wyróżnić możemy 3 modele polityki socjalnej: • polityka liberalna (model marginalny) – wychodzi z założenia, że o zaspokojeniu po-trzeb socjalnych decyduje rynek, a sprawy socjalne są domeną organizacji społecznych i charytatywnych. Państwo nie jest tutaj podmiotem polityki społecznej, • polityka socjalliberalna (model motywacyjny) – polityka ta dopuszcza znaczą interwencje państwa w sprawy socjalne ale bez osłabienia mechanizmów efektywności go-spodarki. Podstawą do wysokości świadczeń społecznych są tutaj osiągane zarobki i dochody, staż pracy i tyko częściowo pomoc państwa. Ubezpieczenia są obowiązkowe. Realizowana m.in. w Niemczech, Austrii i Włoszech, • polityka socjaldemokratyczna – dąży do zapewnienia obywatelom szerokiego bezpłatnego dostępu do różnego rodzaju świadczeń socjalnych. Zakłada ona,. Że państwo jest podmiotem polityki społecznej odpowiedzialnym za warunki życia ludności. przykładem tej doktryny jest polityka społeczna w państwach skandynawskich (Szwecja) |