| ZAGADNIENIS NA OBRONE - PROF. S. PIEPRZNY |
| 15. Pojęcie podziału terytorialnego. Podziału terytorialnego dokonuje się w tym celu, aby w każdej jednostce terytorialnej, ustanowić odpowiedni organ państwa lub jednostki niepaństwowe, wykonujące zadania państwa lub samorządu terytorialnego, które by działały w ściśle oznaczonych granicach terytorialnych. 16. Rodzaje podziałów terytorialnych i jednostki podziału zasadniczego. Podział zasadniczy- tworzony dla organów terenowych o kompetencjach ogólnych i dla jednostek samorządu terytorialnego. Jednostkami tego podziału są: województwa, powiaty i gminy. Podział pomocniczy- tworzony jest dla organów pomocniczych w stosunku do podstawowych. Podziałem pomocniczym są np. sołectwa oraz dzielnice miejskie i osiedla tworzone w gminie. Jednostki te nie mają odrębnej od gminy osobowości prawnej. Podział dla celów specjalnych- tworzony jest dla wyspecjalizowanych organów administracji, organów państwowych, przedsiębiorstw lub zakładów. Tworzony jest dla organów administracji niezespolonej np. straży granicznej. Organy te działają w okręgach, obwodach lub regionach i swoim zasięgiem przekraczają obszar jednego województwa. 17. Centrum administracji rządowej (naczelne i centralne organy). Centrum administracji Prezydent RP Naczelne organy administracji rządowej Centralne organy administracji rządowej - RM - urzędy administracji państwowej -Prezes RM - Ministrowie kierujący działami admin. publ. - KRRiT 18. Funkcje Wojewody. • jest przedstawicielem RM w województwie, • jest zwierzchnikiem zespolonej administracji rządowej w województwie • jest organem administracji rządowej w województwie, • jest organem nadzoru nad działalnością j.s.t i ich związków pod względem legalności, • sprawuje kontrolę wykonywania przez organy j.s.t zadań z zakresu administracji rządowej pod względem legalności, gospodarności i rzetelności, • jest reprezentantem Skarbu państwa, • to organ wyższego stopnia. 19. Rządowa administracja zespolona w województwie (scharakteryzować krótko i wymienić kilka organów). Istotą zespolenia jest zwierzchnictwo wojewody nad jednostkami zespolonymi. Zespolenie to przejawia się w 3 płaszczyznach: zespolenia kompetencyjnego, finansowego i osobowego. Organem zespolonej administracji rządowej w województwie jest wojewoda, kierownicy zespolonych służb, inspekcji i straży. Organy te powołuje i odwołuje wojewoda. Z wyjątkiem komendanta Wojewódzkiego Policji i KPSP. Szczegółową organizację określa statut urzędu wojewódzkiego nadany przez wojewodę i ogłoszony w Wojewódzkim Dzienniku Urzędowym. Organy: wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego, wojewódzki inspektor farmaceutyczny, komendant wojewódzki Policji, wojewódzki konserwator zabytków, wojewódzki kurator oświaty. 20. Terenowe organy rządowej administracji niezespolonej (scharakteryzować krótko i wymienić kilka organów). Organami administracji niezespolonej są terenowe organy administracji rządowej, podporządkowane właściwemu ministrowi lub centralnemu organowi administracji rządowej. Kierownicy państwowych osób prawnych i innych państwowych jednostek organizacyjnych wykonujących zadania z zakresu administracji rządowej w województwie. Organy: dyrektorzy izb celnych i naczelnicy urzędów celnych, dyrektorzy urzędów morskich, dyrektorzy urzędów statystycznych, komendanci oddziałów Straży Granicznej. Organy te mają obowiązek uzgadniać z wojewodą projekty aktów prawa miejscowego, zgodność swoich działań z poleceniami wojewody, oraz składanie wojewodzie rocznych informacji o swojej działalności. 21. Pojęcie samorządu terytorialnego (scharakteryzować gminę, powiat samorząd województwa). Samorząd terytorialny- oznacza prawo i zdolność społeczności lokalnych, w granicach określonych prawem, do kierowania i zarządzania częścią spraw publicznych na ich własną odpowiedzialność i w interesie ich mieszkańców. Domniemanie właściwości samorządu terytorialnego- samorząd wykonuje zadania publiczne niezastrzeżone przez konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych. 22. Gmina (pojęcie, zadania, organy i sposób ich kreowania). Gmina – to lokalna wspólnota mieszkańców + terytorium. Gmina wykonuje zadania publiczne na rzecz wspólnoty, niezastrzeżone dla innych jednostek samorządu terytorialnego. Wykonuje również zadania własne i zlecone z zakresu administracji rządowej z mocy ustaw i porozumienia. Organem stanowiącym i kontrolnym w gminie jest rada gminy. W skład rady wchodzą radni, którzy wybierani są w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich i tajnych. Jako organ kontrolny, rada gminy kontroluje działalność wójta. Kadencja rady trwa 4 lata. Organem wykonawczym jest wójt. Kadencja również trwa 4 lata. Wójt jest pracownikiem samorządowym, zatrudnionym na podstawie wyboru. Kieruje on bieżącymi sprawami gminy i reprezentuje ją na zewnątrz. Zadania wykonuje przy pomocy zarządu gminy. 23. Powiat ( pojęcie, zadania, organy i sposób ich kreowania). Powiat- to wspólnota mieszkańców + terytorium. To katalog zamknięty zadań własnych i zleconych, wynikających z ustaw i porozumień. Powiat wykonuje zadania ponadgminne (pomoc społeczna i opieka zdrowotna, przeciwdziałanie bezrobociu, ochrona dóbr kultury, porządek publiczny, bezpieczeństwo obywateli, ochrona przeciwpowodziowa i przeciwpożarowa, ochrona środowiska i przyrody, rolnictwo, leśnictwo o wymiarze ponadgminnym). Organem uchwałodawczym i kontrolnym powiatu jest rada powiatu. Kadencja trwa 4 lata. Organem wykonawczym jest zarząd powiatu, liczący od 3-5 osób. W skład wchodzi starosta jako przewodniczący, wicestarosta i członkowie. Zarząd wykonuje uchwały rady i zadania powiatu. Odwołanie starosty jest równoznaczne z odwołaniem całego zarządu. Starosta jest organem właściwym w sprawach zarządzania kryzysowego, organizuje pracę zarządu powiatu i starostwa powiatowego, kieruje bieżącymi sprawami powiatu i reprezentuje go na zewnątrz. 24. Samorząd województwa ( zadania, organy i sposób ich kreowania). Samorząd województwa- to regionalna wspólnota mieszkańców + terytorium. Samorząd wykonuje zadania o charakterze wojewódzkim, w zakresie: edukacji publicznej, szkolnictwa wyższego, ochrony zdrowia, zagospodarowania przestrzennego. Wykonuje również zadania własne i zlecone z porozumień. Zadania własne (strategia rozwoju województwa, programowanie rozwoju województwa, opracowywanie planów regionalnych, podejmowanie działań na rzecz rozwoju województwa). Organami samorządu województwa są: sejmik województwa i zarząd województwa. Organem stanowiącym i kontrolnym jest sejmik województwa. W skład sejmiku wchodzą radni. Uchwala on budżet państwa, stanowi akty prawa miejscowego. Organem wykonawczym jest zarząd. W jego skład wchodzi marszałek województwa jako przewodniczący i wicemarszałek. Kadencja trwa 4 lata. Marszałek jest kierownikiem urzędu marszałkowskiego i zwierzchnikiem służbowym pracowników. 25. Samorządowe jednostki organizacyjne: Gmina, powiat i samorząd województwa. 26. Zakład publiczny- charakterystyka i rodzaje: Zakład publiczny- to podstawowa jednostka organizacyjna realizująca zadania z zakresu administracji świadczącej. Celem zakładu jest bezpośrednie świadczenie usług. Organy zakładu mają prawo nawiązywania stosunków administracyjnoprawnych między organami zakładu a jego użytkownikami. Rodzaje: • Ze względu na rodzaj korzystania: -zakłady otwarte np. muzea, -zakłady o ograniczonym kręgu użytkowników np. szpitale, - zakłady zamknięte np. zakład karny. • Za względu na przedmiot działalności: - zakłady podejmujące działalność oświatową, wychowawczą i naukową, - zakłady działające w zakresie kultury i sztuki, - zakłady służby zdrowia i opieki społecznej, - zakłady służące zapewnieniu bezpieczeństwa i porządku publicznego • Ze względu na prawne formy działania: - formy działania stosowane tylko do użytkowników, - formy działania stosowane wobec personelu, - formy działania w układzie prawa powszechnego. |